د لاس رسي وړ اتصالات

د آمرېکا د جمهوری رېاست کاندېدان د خارجی سېاست په باب خبری کوي.


د نېوېارک ټاېمز ورځپانه په ېوه سرمقاله کی چې د جولاېې په ٢٥ نېټه ېې د چهارشنبی په ورځ چاپ کړی ده، واېې که څه هم چې سږکال د جمهوری رېاست په آنتخاباتو کې ترټولو مهمه مساله د آمرېکا د آقتصاد موضوع ده، چې تراوسه پوری پری د جمهوری رېاست لپاره دواړو کاندېدانو زېاتی خبری کړی دي، خو په دی هفته کی دواړو د آفغانستان د جنگ په شمول د خارجی سېاست په آړه خپل ځانگړی نظرونه څرگند کړل.
نېوېارک ټاېمز ي لېکی چې د جمهوری غوښتونکو د گوند کاندېد، مټ رامنی، ر کوښښ کوی چې خپل ځان آمرېکاېانو ته داسی معرفی کړی چې گوندی د ښاغلي اوباما نه په دېپلوماسئ او د خارجی سېاست په ډگر کی زېاته تجربه لر، خو څرنگه چې اوباما په دې ساحه کی همدا اوس مصروف دئ او کاری تجربه ېې هم زېاته ده،و مټ رامنی موقع له لاسه ورکړه او په خپل مرام کی برېالئ نه شو.
نېوېارک ټاېمز لېکی چې اوباما دخارجی سېاست په آړه د دوشنبی په ورځ په واشنگټن کی د آمرېکا د خارجی جنگونو د سابقه دارانو غونډی ته وېنا وکړه او مټ رامنی ورته د سی شنبی په ورځ وېنا وکړه. ورځپاڼه واېې چې د دواړو کاندېدانو په خبرو کی ډېر فرق او توپېر لېدل کېده، ډېره گټه ېې اوباما ته ورسېده ،رامنی پاتی راغئ.
نېوېارک ټاېمز واېې چې مټ رامنی خپل پوره کوښښ وکړ چې د اوباما په پرتله ځان بېلکل ځانگړی معرفی خو د دهغه د وېنا وروسته حتی ځېنو نژدی مشاورانو ېې ومنله چې خوند ېې ونه که.
د نېوېارک ټاېمز ورځپاڼه په خپله سرمقاله کې واېې ېوه موضوع چې د خارجی سېاست په برخه د آمرېکا د راتلونکي جمهور رېس په مخ کې به پرته وی هغه د آفغانستان د جنگ موضوع ده. رامنی برېالی نه شو چې د آمرېکا خارجی خلک قانع کړی که اوباما ته ېې په انتخاباتو کی ماتی ورکړه، دې نو خارج سېاست به ېې د نړېوالو شخړو په باب د آوباما د سېاست سره توپېر ولری.
نېوېارک ټاېمز واېې چې ښاغلي رامنی په خپله وېنا کی چې پروسږکال په مئ کې په پاکستان کی د آلقاعدی د مشر اساماهه بن لادن وژل له پامه وغورځول او تورېې ولگوه چې دآوباما حکومت ددغې حملې په باب پټ رازونه مطبوعاتو ته ښکاره کړی و.
نېوېارک ټاېمز واېې چې دافغانستان په باب د مټ رامنی درېځ او ځوابونه قانع کوونکی نه و او هم ېې د آمرېکې د دفاع د وزارت د کلنۍ بودجی نه د٥٠٠ مېلېاردو ډالرو د کمولو په باب ځوابونه بی ربطه و. داسی ښکارېده چې په موضوع له سره پوه نه و.
نېوېارک ټاېمز لېکی د ډېری مودی نه د آفغانستان په باب د رامنی درېځ دا و چې که آنتخابات ېې وگټل نوآمرېکاېې عسکر به د تل لپاره په دغه هېواد کی پاتی کړی خو پرون ېې خپل درېځ بدل کړ او ْآعلان ېې وکړ چې د ٢٠١۴ مېلادی ېعنی ١٣٩٣ هجری شمسی په پائ کې به دآمنېت د ساتلو ذمه واری د افغانستان حکومتی ځواکونو ته ور وسپاری.
نېوېارک ټامېز واېې چې دا خبره ېې هم کومه تازه خبره نه وه ځکه چې عېن شان آعلان خو اوباما ډېرمخکی کړی و.
رامنی ووېل چې زه به په افغانستان کی د آمرېکاېې قوماندانو په مشوره به ټول کارونه کوی ، همدغه کار خو اوباما هم لگېا دی کوی ېې. فرق ېې څه دئ؟
په سرمقاله کی په رامنی باندی له دی آمله آنتقاد شوئ چې آمرېکا پوره دولس کاله په افغانستان کی جنگ وکړ، ډېر عسکر ېې له لاسه ورکړل او د دولتی خزانې نه په مېلېارډونو ډالر ولگول، خو په هغه سمه توگه نه پوهېده چې دی به څه کوی؟
په عېن وخت کی د واشنگټن پوست ورځپاڼه لېکی چې جمهور رېس حامد کرزې د ناټو د تړون د قوماندانانو نه غوښتلی دي چې خپلې پوځی اډی نه ړنگوی او کله چې ځی د آفغانستان حکومت ته دې پرېږدی چې نوره گټه ورنه وآخلی.
واشنگټن پوست په دی آړه د خپل خبرېال کېون سېف ېو اوږد راپور د جولاېې په ٢٥ چاپ کړئ چې د کابل نه ېې رالېږلی دئ.
د واشنگټن پوست خبرېال واېې، د افغانستان حکومت غواړی چې د ناټو د پوځی اډو نه د ښوونځیو، روغتېاېې کلېنکونو او حکومتی دفترونه په توگه کار واخلی. ورځپاڼه واېې آمرېکاېې قوماندانانو او ناټو خپلې هغه آډی په نښه کړي دي چې غواړی د وتلو نه مخکې ېې ورانی کړي. معمولا زېاتره هغه پوځی آډی ړنگوی چې د پوځ عملېاتو له نظره چندان زېات آمېت نه لری او ېا دومره کوچنئ دی چې ډېر ظزفېت نه لری.
ورځپاڼه واېې چې د ناټو ځېنی اډی فقط ېوه کوټه لری چې دآمنېتی پوستی په توگه ورنه عسکر استفاده کوی او ځېنی اډی ېې غټی دي چې د راتلونکو دووکلونو په موده کې به ورانی شي.
ورځپاڼه لېکی چې کرزی د دفاع وزېر عبدالرحېم وردگ ته آمر کړئ چې ددغو اډو د ورانو مخېوی دې وکړی او که ممکن وي نو روغې رمټې دې ورنه تسلېم کاندی.
د واشنگټن خبرېال په کابل کی دښاغلي کرزی دحکومت د مامورانو له قوله واېې چی ناټو مونږ سره بېلکل مشوره نه کوی په خپل سره لگېا ده پوځی اډی ورانوی. دغه مامورانو د ورځپانې خبرېال وکړه چې په خپلو رڼو ستروگو گورو چې ېو شمېر عصری ساختمانونه او ودانی لگېادی ورانېږی او د لاسه مو څه نه دی پوره.
د واشنگټن پوست خبرېال د پارلمان د ېوې ړی شکرېې بارکزۍ له قوله لېکی، ناټو ډېری زېاتی پېسی د دغو آډو په جوړولو باندی ولگولی خو اوس ېې په ورانولو باندی هم زښتې ډېری پېسی لگوی. ولی ېې مونږ ته نه پرېږدی چې کاد تری واخلی. ورځپاڼه لېکلی کوم ْآمرېکاېې شرکت چې په عراق کی ېې د آمرېکا نظامی اډی دعراق حکومت ته د ورحواله کولو پر ځای ورانی کړی،هماغه شرکت ته په افغانستان کې هم د ناټو داډو د وېجاړولو وظېفه ورسپارل شوی ده.
په افغانستان کی د نړېوالو اېتلافی ځواکونو ېوه وېاند ووېل چې د ناټو د نظامی اډو د تړلو کمېسون د افغانستان د حکومت سره په رابطه لرو، خو تر اوسه پوری ېې هېڅکله هم په مناسبه موقع ددغو اډو د نه ورانولو غوښتنه نه ده کړی ،کله چې مونږ خپله اډه ورانه کړو نو دهغوئ ورته پام شی، چې بېا ډېر ناوخته وی.
آمرېکاېې ماموران که څه هم چې د افغانستان ملی پوځ ٢٠٠،٠٠٠ افراد لری مگر دا توان او ظرېفت نه لری چې په سلگونو نظامی اډی وساتی او ېا ورنه سمه استفاده وکولی شی.
XS
SM
MD
LG