د بشري مرستو په برخه کې د ملګرو ملتونو د همغږۍ اداره یا «اوچا» وایي، د جګړو او نا امنیو د دوام له امله د ننګرهار ولایت په یو شمېر ولسوالیو کې پنځه روغتیايي مرکزونه د خلکو پر مخ تړلي دي.
د روغتیا نړیوالې ادارې "WHO" په افغانستان کې روغتیایي کارکوونکو ته په امنیتي ګواښونو کلکه اندیښنه ښودلې.
سکس یا جنسي اړیکې د انسانانو د گډ ژوند د عمده اړتیاو څخه ګڼل کیږي چې نشتوالی او کموالی یې د یو لړ روغتیایي او ټولنیزو ستونزو سبب کیدی شي.
د زیات شمیر خلکو په باور کولسترول یوه مضره ماده ده چې د رگونو د بندیدو سبب کیږي او د انسان روغتیا له گواښ سره مخامخ کوي، خو کولسترول چې د بدن په هر سلول کې پیدا کیږي، گټور او مضر ډولونه لري.
یونیسف وايي، افغانستان د نړۍ په هغو درییو هیوادونو کې شامل دی، چې د ماشومانو د مړینې کچه په کې د نورو هیوادونو پرتله لا هم ډیره لوړه ده.
د شکرې د بیمارۍ نړیوال فدراسیون نن د شکرې په نړیوالې ورځ راپور ورکړی چې یواځې په ۲۰۱۷ کال کې نږدې ۴ میلیونه کسان د شکرې د بیمارۍ له کبله مړه شوي دي.
یوه نوي څیړنه ښیي چې د نارینوو په پرتله ښځې زیات ژوند کوي. دا وخت په نړیواله کچه د میرمنو د ژوند کچه ٨١ کاله او د نارینه ٧٦ کاله ده.
د پکتیکا ولایت په برمل ولسوالۍ کې د پولیو وروستیو دوو مثبتو پېښو ددې ولایت خلک اندیښمن کړي دي. دوی پدې هکله له دولت څخه د جدي پاملرنې غوښتنه کوي.
په کندز کې د یونیسف له خوا د عامه پوهاوي په برخه کې نوی ګومارل شوی مسوول محمد اسماعیل وايي چې دوي په کلیو کې له مخورو سپین ږیرو علماو او بیلا بیلو ډلو سره د پولیو د څاڅکو په اړه د پوهاوي غونډې جوړوي.
چاغښت په نړۍ کې یوه پراخه ستونزه شوې ده او روغتیایي متخصصین یې دې ته اړ کړي چې د بدن د وزن د کمولو لپاره گټورې او عملي لارې چارې ولټوي.
د پاکستان روغتیایي چارواکي وایي چې سږکال تر اوسه پورې ۴۴زره کسان د دینګي په بیمارۍ اخته شوي دي.
د امریکا په متحده ایالاتو کې د ځان وژنې شمیرې په بېسارې توگه زیاتې شوي دي.د امریکا د ناروغیو د کنترول او وقایې د مرکز د رپوټ په اساس ځان وژنه په امریکا کې د ١٥ او ١٩ کلنو انسانو د مړینې دوهم ستر عامل دی.
نور پورته کول