د ازبکستان حکومت د سمرقند د لرغونو اسلامي اثارو بیارغونه پیل کړې، خو د ملگرو ملتونو لخوا یې د بیارغونې کار تر پوښتنې لاندې راغلی.
یونسکو هڅه کوي چی دغه ودانۍ باید په خپل اصلي حالت ورغول شي.
سمرقند د نړۍ د کلتورونو کاسه بلل کیږي. ددې ښار بنسټ د عیسی تر میلاد اوه پیړۍ وړاندې ایښودل شوی وو، خو دې ښار په څوارلسمه او پنځلسه پیړی کې د تیموریانو په دوران د اسلامي ثقافت د شنو او زرغونو تاریخي ودانیو په جوړیدو سره ځانگړی شهرت وموند.
ددې تاریخي ښار د کلتوري ارزښت د ژوندی کولو په نیت د ازبکستان حکومت د تاریخي ودانیو رغول پیل کړي دي.
د ریگستان جومات او مدرسه، بي بي خام جومات، د سخي زنده زیارت، جومات او مدرسه، پخپله د تیمور زیارت چي گور امیر بلل کیږي، او د مسلمان ساینسپوه اولوغ بیک د ستورو د څارنې د برج په گډون ټولې دوه ویشت ودانۍ د بیارغونې د پاره په نښه شوی دي.
د الماتورودي په زیارت له تیرو دیارلسو کالو راهیسي کار روان دی. شا اوخوا په لسگونه جریبه ځمکه کې پرته هدیره له منځه یوړل شوه چې د یهودانو د یو ښار پر خرابه جوړه شوي وه.
ددې ودانیو یو کارگر فضل الدین وایي د تاریخي اثارو رغونه اسان کار نه دی.
« د ریگستان د څلور لارې پر ودانیو کار کول ډیر سخت وو. گرمي وه او رطوبت ډیر وو. د مرمرو او کاشي ډبرو لگول ډیر نظیف کار دی او باید ډیر منظم وشي.»
نړیوال څیړونکي په ځانگړي توگه د یونسکو چارواکي اندیښنه لري چې د بیارغاونې په دومره ستره پروژه کې ددې ویره موجوده وي چي د ودانیو تاریخي اعتبار په پام کې ونه نیول شي.
د بیلگې په توگه ډیر خلک فکر کوي چې د شاه زنده زیارت به خپله تاریخي بڼه له لاسه ورکړي، ځکه پخواني موزایک دیوالونه او کاشي په بشپړه توگه نوی کیږي.
د یونسکو اندیښنه
د یونسکو مشره ایرینا بوکوا وایي:
« کله موږ په بیارغونه کې ډیره بیړه کوو. په ښه نیت یي کوو او د رغونې په هدف یي کوو. خو د ودانۍ د اعتبار موضوع شاته غورځوو.»
د یونسکو عمومي رئیسه زیاته وي چي د بیارغونې پروژې باید د نړۍ د کلتور او طبعي اثارو د خوندیتوب په اړه د نړیوال کنوانسیون لخوا د منل شویو اصولو په رڼا کې ترسره شي.
د سمرقند دغه تاریخي سیمه د منځنۍ اسیا د پخواني کلتور ارزښتمنه پانگه ده او په نړی کې د اسلامي واکمنو د دوران استازیتوب هم کوي.
د ازبکستان حکومت د بیارغونې دې لوی پروژې ته دری میلیارده ډالر ځانگړي کړي دي، خو اصلي موضوع په اصلي بڼه ددې ودانیو ساتل دي.
یونسکو هڅه کوي چی دغه ودانۍ باید په خپل اصلي حالت ورغول شي.
سمرقند د نړۍ د کلتورونو کاسه بلل کیږي. ددې ښار بنسټ د عیسی تر میلاد اوه پیړۍ وړاندې ایښودل شوی وو، خو دې ښار په څوارلسمه او پنځلسه پیړی کې د تیموریانو په دوران د اسلامي ثقافت د شنو او زرغونو تاریخي ودانیو په جوړیدو سره ځانگړی شهرت وموند.
ددې تاریخي ښار د کلتوري ارزښت د ژوندی کولو په نیت د ازبکستان حکومت د تاریخي ودانیو رغول پیل کړي دي.
د ریگستان جومات او مدرسه، بي بي خام جومات، د سخي زنده زیارت، جومات او مدرسه، پخپله د تیمور زیارت چي گور امیر بلل کیږي، او د مسلمان ساینسپوه اولوغ بیک د ستورو د څارنې د برج په گډون ټولې دوه ویشت ودانۍ د بیارغونې د پاره په نښه شوی دي.
د الماتورودي په زیارت له تیرو دیارلسو کالو راهیسي کار روان دی. شا اوخوا په لسگونه جریبه ځمکه کې پرته هدیره له منځه یوړل شوه چې د یهودانو د یو ښار پر خرابه جوړه شوي وه.
ددې ودانیو یو کارگر فضل الدین وایي د تاریخي اثارو رغونه اسان کار نه دی.
« د ریگستان د څلور لارې پر ودانیو کار کول ډیر سخت وو. گرمي وه او رطوبت ډیر وو. د مرمرو او کاشي ډبرو لگول ډیر نظیف کار دی او باید ډیر منظم وشي.»
نړیوال څیړونکي په ځانگړي توگه د یونسکو چارواکي اندیښنه لري چې د بیارغاونې په دومره ستره پروژه کې ددې ویره موجوده وي چي د ودانیو تاریخي اعتبار په پام کې ونه نیول شي.
د بیلگې په توگه ډیر خلک فکر کوي چې د شاه زنده زیارت به خپله تاریخي بڼه له لاسه ورکړي، ځکه پخواني موزایک دیوالونه او کاشي په بشپړه توگه نوی کیږي.
د یونسکو اندیښنه
د یونسکو مشره ایرینا بوکوا وایي:
« کله موږ په بیارغونه کې ډیره بیړه کوو. په ښه نیت یي کوو او د رغونې په هدف یي کوو. خو د ودانۍ د اعتبار موضوع شاته غورځوو.»
د یونسکو عمومي رئیسه زیاته وي چي د بیارغونې پروژې باید د نړۍ د کلتور او طبعي اثارو د خوندیتوب په اړه د نړیوال کنوانسیون لخوا د منل شویو اصولو په رڼا کې ترسره شي.
د سمرقند دغه تاریخي سیمه د منځنۍ اسیا د پخواني کلتور ارزښتمنه پانگه ده او په نړی کې د اسلامي واکمنو د دوران استازیتوب هم کوي.
د ازبکستان حکومت د بیارغونې دې لوی پروژې ته دری میلیارده ډالر ځانگړي کړي دي، خو اصلي موضوع په اصلي بڼه ددې ودانیو ساتل دي.