د سولې مشورتي لویه جرګه د وسله والو طالبانو د ۴۰۰ بندیانو د برخلیک ټاکل کېدو او سولې په اړه تر سره کیږي چې د ولس څه باندې۳۰۰۰ منتخب استازي به پکې ګډون ولري.
په پام کې ده چې د سولې په اړه مشورتي لویه جرګه به په کابل ک درې ورځې دوام ولري.
افغان ولسمشر د لوی اختر په مناسبت پیغام کې اعلان وکړ چې د وسله والو طالبانو په حق العبدي مسائلو تورنو ۴۰۰ بندیانو د ازادولو صلاحیت نه لري او په اړه به یې د افغانستان د خلکو له استازو نه مشوره واخلي.
د سولې مشورتې لویې جرګې په هدف په کابل کې کلک امنیتي تدابیر نیول شوي دي. د افغانستان د ملي امنیت شورا ویلي چې د قاطع ملاتړ ماموریت ځواکونو امنیتي ټېم به هم د لویې جرګې پرمهال د افغان امنیتي ځواکونو ګډه امنیتي همکاري او همغږي لري.
که څه هم د ولسي جرګې مشر میر رحمان رحماني د سولې مشورتي لویې جرګې رابلل غیر قانوني بللي، خو د یادې جرګې غړو تیره ورځ په دغه جرګې کې د ګډون کولو پرېکړه کړې.
وسله والو طالبانو د یادې جرګې له تر سره کېدو سره مخالفت څرګند کړی دی.
طالبانو د حکومت له لورې د مشورتي لوی جرګې راغوښتل د سولې د هڅو پر وړاندې د موانعو رامنځ ته کول ګڼلي او ویلي یې دي چې دا ډول جرګه "قانوني حیثیت" نلري.
د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مایک پمپیو د سولې په اړه د مشورتي لویې جرګې له تر سره کېدو هر کلی کړی دی.
ښاغلي پمپیو نن جمعه اګست۷مه(زمري۱۷مه) پر خپل ټوېټر لیکلي چې د دغه جرګې غړي به د سولې په اړه ملاتړ لا یو ځای کړي.
پمپيو ویلي چې تر څلوېښت کلنې جګړې، وینې ټویېولو او خرابیو وروسته، طرفین چمتو شوي چې خبرو اترو ته د رسیدو لپاره سیاسي پروسې ته لاره هواره کړي
د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مایک پمپیو د سولې په اړه د مشورتي لویې جرګې له تر سره کېدو هر کلی کړی دی.
ښاغلي پمپیو نن جمعه اګست۷مه(زمري۱۷مه) پر خپل ټوېټر لیکلي چې د دغه جرګې غړي به د سولې په اړه ملاتړ لا یو ځای کړي.
پمپيو ویلي چې تر څلوېښت کلنې جګړې، وینې ټویېولو او خرابیو وروسته، طرفین چمتو شوي چې خبرو اترو ته د رسیدو لپاره سیاسي پروسې ته لاره هواره کړي.
پر همدې مهال د امریکا د بهرنیو چارو وزارت هم په یوې اعلامیې کې ویلي چې د جرګې غړي به د پاتې ۴۰۰ طالب بندیانو د ازادولو پرېکړه وکړې چې د سولې د خبرو اترو پر وړاندې دا وروستی خنډ هم لیري شي.
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ولسمشر غني، د ملي مصالحې عالي د شورا مشر ډاکټر عبدالله او د لویې جرګې ګډونوال هڅولي چې د سولې په خاطر دې له دې تاریخي موقع ګټه واخلي ترڅو جګړه ودریږي.
د افغان سولې لپاره د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ځانګړي استازي زلمي خلیلزاد هم د سولې مشورتي لویې جرګې څخه د هر کلي ترڅنګ ویلي چې ټول اړخونه باید د سولې تاریخي فرصت په پام کې ونیسي.
هغه ویلي:"لکه څنګه چې دوی دا کار کوي، د امریکا متحده ایالات به د دوی ترڅنګ ودریږي."
زلمي خلیلزاد د جرګې له ګډونوالو غوښتي چې هغو کسانو ته اجازه ورنه کړي چې د سولې پروسې د پېچلتیا په لټه کې دي:"افغانانو دې شیبې ته ډیر اوږد انتظار ایستلی و. موږ د جرګې برخه والو ته په خپلو خبرو کې د بریا هیله کوو او له هغوی غوښتنه کوو چې هغو کسانو ته اجازه ورنه کړي چې وضعیت ته ترجیح ورکوي او سولې پروسې ته د پیچلتیا په لټه کې دي."
په افغانستان کې د ناټو په چوکاټ کې د غوڅ ملاتړ ماموریت هم د سولې مشورتې لویې جرګې څخه د هر کلي ترڅنګ د یادې
جرګې تر سره کېدل د سولې پروسې او بین الافغاني خبرو پیلېدو او بندیانو خلاصېدو لپاره یو فرصت بللی دی.
ناټو په دې اړه پر خپل ټوېټر لیکلي:"موږ استازو ته د دوی په خبرو کې ښه هیله لرو چې سولې ته د یوې ملي کړنلارې قوی کول دي."
د ملي مصالحې عالي شورا مشر ډاکټر عبدالله عبدالله د پخواني جهادي مشر عبدالرب رسول سیاف لخوا د سولې مشورتي لویې جرګې رئیس وټاکل شو.
د ملي مصالحې عالي شورا مشر او د سولې مشورتي لویې جرګې ریئس ډاکټر عبدالله عبدالله هم تمه وښودل چې د جرګې پایلې به د سولې او وطن په خیر وي.
عبدالله عبدالله همدارنګه زیاته کړه چې د مشورتي لویې جرګې تر پای ته رسېدو وروسته د مصالحې عالي شورا د وروستۍ برخې کارونه هم تکمیل شي چې په وینا یې د خلکو په مشورې پورې تړلي و.
هغه وویل چې افغانستان په ډير یو تاریخي پړاو کې قرار لري چې په وینا یې د جرګې مشورې او تصمیم د افغانستان د خلکو لپاره ډيرې مهمې دي.
د سولې مشورتي لویې جرګې رئیس همدارنګه وویل:"ځیني شاید فکر وکړي چې د جګړې له لارې به بریالي شي، دا اشتباه ده، حد اقل د افغانستان ۴۰ کلن جنګ تاریخ دا په اثبات رسولې ده، جنګ د یو طرف د ماتې په معنا نه ده."
ښاغلي سیاف وویل چې د جرګې غړي باید د سولې پر وړاندې پراته خنډونه لري او داسې نظر ورکړي چې د سولې له بهیر سره مرسته وکړي.
هغه وویل چې د روغتیايي وضعیت له امله یې د جرګې مدیریت ډاکټر عبدالله عبدالله ته سپاري.